بررسی تغییرات واژگانی در جامعة زبانی شهر گرگان بر اساس متغیرهای اجتماعی سن، جنسیت، و تحصیلات

Authors

یدالله پرمون

ندا ازکیا

مهناز کربلائی صادق

abstract

زبان پدیده ای است اجتماعی که پیدایش آن به زمان نخستین اجتماعات انسانی باز می گردد و همچون « نهادی انسانی « و متعلق به جامعه، در ارتباط با تحولات اجتماعی و تاریخی جوامع بشری، شکل می گیرد. مطالعات جامعه شناختی زبان نشان داده است که ساخت و کاربرد زبان بی تأثیر از عوامل اجتماعی و متغیرهای غیر زبانی، مانند جنسیت، سن، تحصیلات، قومیت، طبقة اجتماعی و غیره نیست. بررسی گویش های شهری و تحولات آن نیز یکی از زیر شاخه های جامعه شناسی زبان محسوب می شود. اما پیش تر، در مطالعات گویشی، محققان اغلب به بررسی گویش های روستایی می پرداختند و به تبع آن گویش های شهری مورد غفلت قرار می گرفت. این امر خود بدان دلیل بود که، در بررسی های گویش شناسی، نیروهای محرک بر فیلولوژی تطبیقی استوار بود و شهرها، به علت مهاجرت افراد از روستاها، اهمیت خود را به لحاظ فیلولوژی از دست می دادند. زمانی که تأکید بر این امر (فیلولوژی ) در بررسی های زبان شناختی تغییر یافت، تمایل به مطالعات شهری افزون گردید. در پژوهش حاضر، نگارندگان به بررسی تغییرات واژگانی در جامعۀ زبانی شهر گرگان، با توجه به عوامل سن، جنسیت و تحصیلات، پرداخته و هم بستگی میان تغییرات واژگانی براساس متغیرهای اجتماعی مذکور را، با بهره گیری از روش میدانی و انتخاب جمعیت نمونه، ارزیابی کرده اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادند که متغیر اجتماعی سن مهم ترین عامل در تغییر واژه محسوب می شود و متغیرهای جنس و تحصیلات نقش کمرنگ تری ایفا می کنند. همچنین این متغیر در تغییرات واجی و آوایی در این جامعة زبانی نقشی عمده دارد. بنابراین متغیر سن مهم ترین شاخص این تغییرات محسوب می گردد و می تواند خطری در راستای از میان رفتن گویش اصیل این جامعة زبانی باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تغییرات واژگانی در جامعه زبانی شهر گرگان بر اساس متغیرهای اجتماعی سن، جنسیت، و تحصیلات

زبان پدیده ای است اجتماعی که پیدایش آن به زمان نخستین اجتماعات انسانی باز می گردد و همچون « نهادی انسانی « و متعلق به جامعه، در ارتباط با تحولات اجتماعی و تاریخی جوامع بشری، شکل می گیرد. مطالعات جامعه شناختی زبان نشان داده است که ساخت و کاربرد زبان بی تأثیر از عوامل اجتماعی و متغیرهای غیر زبانی، مانند جنسیت، سن، تحصیلات، قومیت، طبقه اجتماعی و غیره نیست. بررسی گویش های شهری و تحولات آن نیز یکی ا...

full text

بررسی فرایندهای آوایی رایج در زبان زندان با توجه به متغیرهای اجتماعی جنسیت، سن، تحصیلات و موقعیت اجتماعی

مطالعۀ زبان زندان و واژه‌ها و اصطلاحات رایج در این زبان از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی، روان‌شناختی، زبان‌شناختی و جرم‌شناختی دارای اهمیت است. در پژوهش حاضر به بررسی جنبۀ آوایی زبان زندان می‌پردازیم و مهم‌ترین فرایندهای آوایی در این گونۀ زبانی را با توجه به چهار متغیر اجتماعی جنسیت، سن، تحصیلات و موقعیت اجتماعی واکاوی نماییم. برای گردآوری داده‌های پژوهش از روش‌های مبتنی بر مشاهدۀ عینی و مصاحبه استفاد...

full text

میزان وام‌گیری در مقولات واژگانی اصلی براساس رویکرد سلسله‌مراتب وام‌گیری در کُردیِ کلهری (با تمرکز بر متغیرهای جنسیت، تحصیلات و سن)

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی میزان وام‌گیری مقولات واژگانی اصلی در کُردیِ کلهری است. مقولات اسم، فعل، صفت و قید در کُردیِ کلهری بررسی شدند تا مشخص شود در کدام مقوله گویشوران کُردیِ کلهری بیشتر از واژه‌های بومی یا وام‌واژۀ فارسی استفاده می‌کنند. براساس متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات، افراد به هشت گروه تفکیک شدند تا میزان استفاده از کلمه‌های بومی و قرضی در هر گروه مشخص شود. برای گردآوری داده‌ها، از پرسش‌نا...

full text

بررسی کاربرد واژگان اصیل گویش لری در شهر یاسوج (بر حسب متغیرهای سن و جنسیت)

این تحقیق در راستای توجه به فرهنگ و ادب محلّی در شهر یاسوج و با هدف بررسی چگونگی کاربرد و استفاده از واژگان اصیل و قدیمی ‌زبان لُری به منظور حفظ منابع ادبی و گفتمانی انجام شده‌است. میزان کاربرد واژگان قدیمی ‌و اصیل لُری در منطقة بویراحمد و در شهر یاسوج  بر اساس دو متغیّر سنّ و جنسیت نشان داد که هرچه سنّ افراد کمتر شود، کاربرد واژگان مذکور در گفتار آنان کمتر می‌شود و به غیر از گروه زنانِ  بیش از پنجاه ...

full text

بررسی میزان استفاده از گویش گرگانی در بین زنان این شهر بر اساس متغیرهای سن، سطح تحصیلات و طبقه اجتماعی

در این پژوهش به بررسی میزان استفاده ازگویش گُرگـانی در بین زنان این شهر براساس متغیرهای سن،سطح تحصیلات و طبق? اجتماعی پرداخته شده است. در حقیقت هدف پژوهش این است که مشخص گردد متغیرهای اجتماعی نظیر سن، تحصیلات و طبق? اجتماعی چه تأثیری بر میزان کاربرد گویش زنان این شهر دارد. روش پژوهش تلفیقی از دو روش کتابخانه ای و میدانی است. بر طبق روش ویلیام لباو تعدادی متغیر را درنظر گرفتیم که در دو دست? واژگا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
زبان شناخت

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2099-8002

volume 3

issue 6 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023